کد مطلب:275560 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:539
هدایت الهی
در منطق قرآن، حیات و زندگی، در آثار ظاهری آن از قبیل تنفس و حركت و... نیست، بلكه در نور ایمان و شناخت خدا و پیامبر و اعتقاد به معاد و دین می باشد. به همین دلیل قرآن كریم، منكرین حقائق دینی را مرده و ناشنوا و ساكنان ظلمت قلمداد می نماید و می فرماید: و ما یستوی الاعمی و البصیر و لا الظلمت و لا النور و لا الظل و لا الحرور و ما یستوی الاحیاء و لا الاموات ان الله یسمع من یشاء و ما انت بمسمع من فی القبور. نه كور و بینا مساوی اند و نه تاریكیها با نور، و نه سایه و گرما و نه زندگان با مردگان، بدرستی كه خداوند هر كه را بخواهد شنوا می كند ولی تو نمی توانی ساكنان قبرها را شنوا كنی. [1] بدین جهت، فرزند مومنی كه به تقدیر خدا از خانواده ای كافر متولد شده است، مصداق: یخرج الحی من المیت. [2] .
[ صفحه 50]
است. یعنی او زنده ای است كه از مرده یعنی از كافر و بی دین بیرون آمده است. [3] لذا است كه در روایات اهل بیت علیهم السلام، حیات حقیقی زمین، در ظهور امام زمان حضرت مهدی علیه السلام و گسترش حكومت آن حضرت بر سر تا سر زمین قلمداد شده است. قرآن كریم می فرماید: اعلموا ان الله یحی الارض بعد موتها. بدانید كه خداوند زمین را بعد از مرگش زنده خواهد گردانید. [4] امام باقر علیه السلام درباره آیه فوق فرموده اند: یحییها الله عز و جل بالقائم علیه السلام بعد موتها، بموتها: كفر اهلها و الكافر میت. خدای بزرگ، زمین را بعد از مرگش به حضرت مهدی علیه السلام زنده می دارد. مرگ زمین، كفر ساكنان آن بوده و كافر مرده است. [5] با توجه به آنچه در فصول گذشته آمد، تنها كسانی كه به هدایت الهی، خلفاء رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را شناخته، پیرو آن بزرگواران می باشند، از نظر قرآن حیات داشته، منحرفین از طریق ولایت به مردگان می مانند، زیرا قرآن كریم می فرماید: او من كان میتا فاحیینه و جعلنا له نورا یمشی به فی الناس كمن مثله فی الظلمات لیس بخارج منها. آیا كسی كه مرده بود و ما او را زنده گردانیدیم و برای او نوری
[ صفحه 51]
قرار دادیم كه با آن نور در میان مردم حركت می كند، مانند كسی است كه در تاریكی ها بوده از آن خارج نمی گردد؟ [6] و حضرت باقر علیه السلام در تفسیر آیه فوق فرمودند: المیت الذی لا یعرف هذا الشان. مرده كسی است كه به خلافت اهل بیت معتقد نیست. [7] بنابر این، نوری كه خداوند به وسیله آن، مردگان را زنده می گرداند، امامت امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام و دیگر فرزندان مطهر آن حضرت می باشد. [8] پس ولایت آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم زنده كننده انسان بوده، انسان را از مرگ حقیقی نجات می بخشد. امام صادق علیه السلام منظور از حیات در آیه شریفه زیر را ولایت معرفی نمودند: یا ایها الذین ءامنوا استجیبوا لله و للرسول اذا دعاكم لما یحییكم. [9] بنابر این، معنای آیه بنابر تفسیر آن حضرت اینگونه خواهد بود: ای افراد مومن، سخن خدا و رسول را اجابت كنید آن زمان كه پیامبر شما را به سوی ولایت علی بن ابی طالب كه با آن زنده خواهید شد، می خواند. [10] .
[ صفحه 52]
بدین جهت آن كسانی كه از این دعوت پیامبر، یعنی امر او به تبعیت از ولایت و امامت حضرت امیرالمومنین علیه السلام اطاعت ننموده، به ولایت اهل بیت پشت كردند، از نور هدایتی كه با قبول توحید و نبوت، تا قبل از این بر حیات آنان سیطره داشت بیرون رفته، در ظلمات گمراهی غرق شده، همراه با رهبران طاغوتی خویش در عذاب الهی جایگیر خواهند شد. سند ما روایت ارجمندی است كه در ذیل آیه زیر نقل گردیده است. خدای متعال می فرماید: الله ولی الذین ءامنوا یخرجهم من الظلمات الی النور و الذین كفروا اولیاوهم الطاغوت یخرجونهم من النور الی الظلمات اولئك اصحاب النار هم فیها خالدون. خدا سرپرست افراد با ایمان بوده آنان را از تاریكیها به سوی نور هدایت می كند. و كسانی كه كافرند، تحت سرپرستی طغیانگرها هستند كه این رهبران طاغوتی، آنان را از نور به سوی تاریكی بیرون می برند. اینان اصحاب آتشند كه در آن جاودانه خواهند بود. [11] هنگامیكه عبدالله بن ابی یعفور در محضر امام صادق علیه السلام از حسن اخلاقی برخی مخالفین ولایت، و كج رفتاری پیروان اهل بیت ابراز شگفتی نمود، امام صادق علیه السلام غضبناك شده، با سخنان زیر، دید ظاهر بین او را اصلاح نموده، معیار درست ارزیابی را ابراز فرمودند: كسی كه با پیروی از رهبری پیشوایی ظالم كه خدا او را منصوب ننموده، خدا را بندگی كند، دین ندارد، و بر آن كس كه به ولایت امام عادلی كه از طرف خدا می باشد معتقداست، سرزنشی نخواهد بود.
[ صفحه 53]
یعنی قبل از اینكه به رفتار این دو گروه بنگری، باید عقیده آنها را بسنجی و ملاك و معیار اصلی، اعتقاد درست بوده، در مرحله بعد، عمل قرار دارد. آنگاه امام علیه السلام، در توضیح مطلب فوق، به آیه شریفه استناد نموده، فرمودند: خدا سرپرست افراد با ایمان بوده، آنها را از تاریكیها به سوی نور هدایت می كند. یعنی آنان را از تاریكی گناهان به سوی نور توبه و مغفرت رهنمایی می كند زیرا آنان پیرو ولایت پیشوایان عادلی هستند كه خدا آنان را منصوب فرموده است. سپس سخن را به قسمت دیگر آیه معطوف داشته، اینگونه دنبال كردند: و كسانی كه كافرند تحت سرپرستی طغیانگر هستند كه این رهبران طاغوتی انان را از نور به سوی تاریكی ها بیرون می برند. زیرا آنان، بر نور اسلام بودند، ولی هنگامی كه از ولایت پیشوایان ظالمی كه از جانب خدای بزرگ نبودند پیروی نمودند، با این اعتقاد، ازنور اسلام به سوی تاریكی كفر بیرون رفتند، پس خداوند، آتش جهنم را همراه با كفار بر آنان واجب ساخت، پس آنان اصحاب آتشند كه در آن جاودانه خواهند بود. [12] پس اگر ما طالب حیات واقعی و هدایت الهی هستیم، در زمان حاضر، راهی جز توسل به ذیل ولایت امام زمان علیه السلام و معرفت آن حضرت و پیوند قلبی با آن حضرت ندارد. زیرا قرآن دستور می دهد: فامنوا بالله و رسوله و النور الذی انزلنا و الله بما تعملون خبیر.
[ صفحه 54]
پس بخدا و پیامبرش و به نوری كه نازل كردیم ایمان آورید كه خدا به آنچه شما انجام می دهید، آگاه است. [13] امام باقر علیه السلام در ذیل آیه فوق، منظور از عبارت نوری كه نازل كردیم، را نور ائمه علیهم السلام در همه اعصار دانسته اند. [14] پس آن نور الهی كه مردم این زمان مامور به ایمان به او هستند و در پی اعتقاد به او، هدایت یافته و زنده خواهند شد، امام زمان حضرت مهدی علیه السلام می باشد.
[ صفحه 55]
[ صفحه 50]
است. یعنی او زنده ای است كه از مرده یعنی از كافر و بی دین بیرون آمده است. [3] لذا است كه در روایات اهل بیت علیهم السلام، حیات حقیقی زمین، در ظهور امام زمان حضرت مهدی علیه السلام و گسترش حكومت آن حضرت بر سر تا سر زمین قلمداد شده است. قرآن كریم می فرماید: اعلموا ان الله یحی الارض بعد موتها. بدانید كه خداوند زمین را بعد از مرگش زنده خواهد گردانید. [4] امام باقر علیه السلام درباره آیه فوق فرموده اند: یحییها الله عز و جل بالقائم علیه السلام بعد موتها، بموتها: كفر اهلها و الكافر میت. خدای بزرگ، زمین را بعد از مرگش به حضرت مهدی علیه السلام زنده می دارد. مرگ زمین، كفر ساكنان آن بوده و كافر مرده است. [5] با توجه به آنچه در فصول گذشته آمد، تنها كسانی كه به هدایت الهی، خلفاء رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را شناخته، پیرو آن بزرگواران می باشند، از نظر قرآن حیات داشته، منحرفین از طریق ولایت به مردگان می مانند، زیرا قرآن كریم می فرماید: او من كان میتا فاحیینه و جعلنا له نورا یمشی به فی الناس كمن مثله فی الظلمات لیس بخارج منها. آیا كسی كه مرده بود و ما او را زنده گردانیدیم و برای او نوری
[ صفحه 51]
قرار دادیم كه با آن نور در میان مردم حركت می كند، مانند كسی است كه در تاریكی ها بوده از آن خارج نمی گردد؟ [6] و حضرت باقر علیه السلام در تفسیر آیه فوق فرمودند: المیت الذی لا یعرف هذا الشان. مرده كسی است كه به خلافت اهل بیت معتقد نیست. [7] بنابر این، نوری كه خداوند به وسیله آن، مردگان را زنده می گرداند، امامت امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام و دیگر فرزندان مطهر آن حضرت می باشد. [8] پس ولایت آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم زنده كننده انسان بوده، انسان را از مرگ حقیقی نجات می بخشد. امام صادق علیه السلام منظور از حیات در آیه شریفه زیر را ولایت معرفی نمودند: یا ایها الذین ءامنوا استجیبوا لله و للرسول اذا دعاكم لما یحییكم. [9] بنابر این، معنای آیه بنابر تفسیر آن حضرت اینگونه خواهد بود: ای افراد مومن، سخن خدا و رسول را اجابت كنید آن زمان كه پیامبر شما را به سوی ولایت علی بن ابی طالب كه با آن زنده خواهید شد، می خواند. [10] .
[ صفحه 52]
بدین جهت آن كسانی كه از این دعوت پیامبر، یعنی امر او به تبعیت از ولایت و امامت حضرت امیرالمومنین علیه السلام اطاعت ننموده، به ولایت اهل بیت پشت كردند، از نور هدایتی كه با قبول توحید و نبوت، تا قبل از این بر حیات آنان سیطره داشت بیرون رفته، در ظلمات گمراهی غرق شده، همراه با رهبران طاغوتی خویش در عذاب الهی جایگیر خواهند شد. سند ما روایت ارجمندی است كه در ذیل آیه زیر نقل گردیده است. خدای متعال می فرماید: الله ولی الذین ءامنوا یخرجهم من الظلمات الی النور و الذین كفروا اولیاوهم الطاغوت یخرجونهم من النور الی الظلمات اولئك اصحاب النار هم فیها خالدون. خدا سرپرست افراد با ایمان بوده آنان را از تاریكیها به سوی نور هدایت می كند. و كسانی كه كافرند، تحت سرپرستی طغیانگرها هستند كه این رهبران طاغوتی، آنان را از نور به سوی تاریكی بیرون می برند. اینان اصحاب آتشند كه در آن جاودانه خواهند بود. [11] هنگامیكه عبدالله بن ابی یعفور در محضر امام صادق علیه السلام از حسن اخلاقی برخی مخالفین ولایت، و كج رفتاری پیروان اهل بیت ابراز شگفتی نمود، امام صادق علیه السلام غضبناك شده، با سخنان زیر، دید ظاهر بین او را اصلاح نموده، معیار درست ارزیابی را ابراز فرمودند: كسی كه با پیروی از رهبری پیشوایی ظالم كه خدا او را منصوب ننموده، خدا را بندگی كند، دین ندارد، و بر آن كس كه به ولایت امام عادلی كه از طرف خدا می باشد معتقداست، سرزنشی نخواهد بود.
[ صفحه 53]
یعنی قبل از اینكه به رفتار این دو گروه بنگری، باید عقیده آنها را بسنجی و ملاك و معیار اصلی، اعتقاد درست بوده، در مرحله بعد، عمل قرار دارد. آنگاه امام علیه السلام، در توضیح مطلب فوق، به آیه شریفه استناد نموده، فرمودند: خدا سرپرست افراد با ایمان بوده، آنها را از تاریكیها به سوی نور هدایت می كند. یعنی آنان را از تاریكی گناهان به سوی نور توبه و مغفرت رهنمایی می كند زیرا آنان پیرو ولایت پیشوایان عادلی هستند كه خدا آنان را منصوب فرموده است. سپس سخن را به قسمت دیگر آیه معطوف داشته، اینگونه دنبال كردند: و كسانی كه كافرند تحت سرپرستی طغیانگر هستند كه این رهبران طاغوتی انان را از نور به سوی تاریكی ها بیرون می برند. زیرا آنان، بر نور اسلام بودند، ولی هنگامی كه از ولایت پیشوایان ظالمی كه از جانب خدای بزرگ نبودند پیروی نمودند، با این اعتقاد، ازنور اسلام به سوی تاریكی كفر بیرون رفتند، پس خداوند، آتش جهنم را همراه با كفار بر آنان واجب ساخت، پس آنان اصحاب آتشند كه در آن جاودانه خواهند بود. [12] پس اگر ما طالب حیات واقعی و هدایت الهی هستیم، در زمان حاضر، راهی جز توسل به ذیل ولایت امام زمان علیه السلام و معرفت آن حضرت و پیوند قلبی با آن حضرت ندارد. زیرا قرآن دستور می دهد: فامنوا بالله و رسوله و النور الذی انزلنا و الله بما تعملون خبیر.
[ صفحه 54]
پس بخدا و پیامبرش و به نوری كه نازل كردیم ایمان آورید كه خدا به آنچه شما انجام می دهید، آگاه است. [13] امام باقر علیه السلام در ذیل آیه فوق، منظور از عبارت نوری كه نازل كردیم، را نور ائمه علیهم السلام در همه اعصار دانسته اند. [14] پس آن نور الهی كه مردم این زمان مامور به ایمان به او هستند و در پی اعتقاد به او، هدایت یافته و زنده خواهند شد، امام زمان حضرت مهدی علیه السلام می باشد.
[ صفحه 55]
[1] سوره فاطر: 22 - 19.
[2] سوره روم: 19.
[3] تفسير الميزان 162:16 طبع بيروت.
[4] سوره حديد: 17.
[5] كمال الدين:668 ح 13.
[6] سوره انعام: 122.
[7] تفسير عياشي 376:1 و 375 ح 89 و 90.
[8] همان مدرك.
[9] سوره انفال: 25.
[10] تفسير صافي 655:1.
[11] سوره بقره: 257.
[12] كافي 376:1 و 375 ح 3 - الغيبه نعماني:133 و 132 ح 14.
[13] سوره تغابن: 8.
[14] كافي 194:1 ح 1.